امروز کارهای بچه ها را برای شرکت در نمایشگاه فرش ایرانی در ایتالیا داده بودم برای قاب سریع دست به گوشی شدم و عکس گرفتم و براشون توی گروه گذاشتم خودشون باورشون نمی شد روزی به اینجا برسن که کارهاشون صادر بشه .
پ.ن1: ببخشید اگر عکس ها خوب نیست عجله ای عکس گرفتم
پ.ن2: کارها بیشتر از این ها بود اگر کار عزیزی از قلم افتاده شرمنده!
پ.ن3 : آدم خستگیش در میره وقتی کارای خوب هنرجو هایش را ببینه...
گرچه یک بافت معیوب ، ممکن است از جهات بسیار زیادی دارای مشکل باشد ، اما چند نکته کلیدی وجود دارد که اگر توسط بافنده رعایت شوند ، بافت فرش - حداقل - دارای کیفیت قابل قبول خواهد بود و اگر رعایت نشوند ، ممکن است لطمات غیر قابل جبرانی به فرش وارد شود .
1- اساس انجام یک بافت خوب
اول : دار قالی سالم و بدون عیب
دوم : انجام چله کشی صحیح و یکدست می باشد .
بنابراین ، چنانچه کیفیت موارد فوق ، برای شما قابل قبول ( یا دلچسب ) نبود ، تا زمان حل مشکل ، بهیچ عنوان بافت را شروع نکنید .
برای بافندگان تازه کار و کم تجربه ، چله کشی کاری سخت و دشوار است همچنین ، با توجه به حساسیت فوق العاده چله کشی در حاصل کار ، بهتر است کار چله کشی را به افراد خبره و با تجربه واگذار کنید .
2- پود نازک :
پس از انتخاب دار مناسب و انجام چله کشی صحیح ، مهمترین عامل موفقیت در انجام یک بافت خوب ، این است که بافنده در کشیدن پود نازک ، به اندازه کافی ، مهارت داشته باشد . بنابراین - لطفا تا قبل از حصول اطمینان ، و تمرین کافی ، در این مورد بهیچ وجه ، بافت را شروع نکنید زیرا :
کیفیت بافت هر فرش بیشتر از هر چیز مربوط به کیفیت کشیدن پود نازک آن است
3- کنترل دقیق ارتفاع فرش :
بطور مرتب ( معمولا هر بیست رج یکبار ) ارتفاع بافت را متناسب با رجشمار محاسبه کرده کافی است ارتفاع فرش را برابر با آن بطور مرتب و از همان ابتدا تنظیم کنید و از مشکلات و عیوب زیادی که در اثر عدم کنترل ابعاد ممکن است بوجود آید جلوگیری نمائید
گره،
ریشه، ایلمک، ایلمه، خفت، گند، پیچه، کله همة اینها یک منظور را افاده
میکنند و آن خامه یا پرزی است که در حول محور چلههای زیر و رو (یکی از زیر و
یکی از رو) گره میخورد و با پهلوی هم قرار دادن آنها، نقش و نگار قالی
نمایان شده و قالی به خود شکل میگیرد.
تراکم
گرهها و ظرافت آنها نمایانگر میزان مرغوبیت و کیفیت فرش است. بدین معنی که
هر چه تعداد گرهها زیادتر و در اصطلاح فرشبافی هر چه پرتر باشد کیفیت آن
بالاتر خواهد بود.
به طور کلی در قالیبافی ایران دو نوع گره متداول است:
● گره ترکی: (طرز عمل)
این
گره روی دو تار رو و زیر به کار میرود. بدین ترتیب که بافندة خامه یا پرز،
را در دست چپ گرفته و به صورت عمود یا خط مستقیم بر روی تارهای رو و زیر
قرار میدهد. هر یک از دو سر خامه به پشت یکی از تارها رفته پس از پیچیدن به
دور آنها از بین دو تار بیرون آمده به طرف بافنده کشیده میشود. این نوع
گره که ترکی (متقارن) نامیده میشود بیشتر به کمک قلاب انجام میگیرد و نسبت
به سایر بافتها محکمتر است. گرة ترکی در ترکیه و آذربایجان و همدان و دیگر
نقاط ترکنشین به کار میرود، ولی در سطح جهانی کمتر مورد استفاده است. به
شکلها بادقت توجه کنید
با نوک قلاب تاری را که یکی دو میلیمتر عقب تر است را بیرون می کشیم
1
نخ را دور همین تار با انگشت نگه می داریم
2
قلاب را رها کرده سپس از زیر نخ قرمزی که با دست گرفته ایم تار سمت چپ را که از تاری که با قلاب گرفته بودیم یکی دو میلیمتر جلوتر است را گرفته و جلو میاوریم و نوک قلاب را به نخی که با انگشت گرفته ایم اتصال داده و از ونوک قلاب را 90 درجه به پایین چرخانده واز بین دو تار بیرون اورده وقلاب را رها می کنیم
3
حالا گره زدن را انجام دادید و یاد گرفتید فقط با سبابه انگشت فشار می دهیم تا گره ما به مکان خودش برسد
5
6
در پایان با چاقو نخ را در اندازه معین که در تابلوفرش کمتر از یک سانت و در فرش های رجشمار پایین کمی بزرگتر است قطع می کنیم
توضیح کلی
iاین
گره با استفاده از قلاب تبریزی بدینصورت انجام میشود که ابتدا یک جفت چلة
زیر و رو را به کمک قلاب جلو کشیده، بخشی از خامة موردنظر را در دست چپ
گرفته یک سر خامه را به کمک قلاب بین دو چله برده و آنرا از پشت تار اول
بیرون آورده از روی دو تار عبور میدهیم، آنگاه آنرا پشت تار دوم برده و سپس
سر خامه را از بین دو تار مجدداً بیرون میآوریم و هر دو سر را با هم بطرف
پایین میکشیم و اضافه آنرا با لبة تیز قلاب قطع میکنیم. (بافندگان زبده به
نحوی عمل میکنند که از یک سمت نیاز به بریدن سرپرز دیگر گره نباشد و
تقریباً پرز به اندازه مورد نیاز بیرون آمده و فقط قسمت بلند آنها بریده
میشود). ضمناً باید دقت شود که در موقع جلو کشیدن دو سر گره اندازه آنها
یکسان باشد و یکی کوتاهتر و دیگری بلندتر نباشد.)
معمولاً
نوع گره و تعداد آن در واحد سطح (رجشمار) ملاک ظرافت و محکمی فرش است.
طبقه بندی کیفی فرشها براساس بافت، معمولاً با تعداد گره در یک واحد سطح
انتخابی (سانتیمتر، دسیمتر، اینچ، فوت مربع) و گاه نیز با محاسبة تعداد گره
در واحدی از طول (اینچ، فوت، متر) انجام میشود.
علاوه بر روشهای فوق در ایران از گره (وسیلة فلزی ۵/۶ سانتیمتر) نیز برای
سنجش استفاده میکنند، مثلاً فرش چهل تا یک گره یا چهل رجی دارای ۴۰ گره در
۵/۶ سانتیمتر است. گاه نیز از تعداد گره در چارک استفاده میکنند به طوری که
فرش ۱۶۰ رج یک چارک همان ۴۰ رجی است.
رجشمارهای، رایج در بافت فرشهای ایران:
رجشمار رایج فرشهای ایران از ۲۰ تا ۷۰ رجی (یعنی فرشهایی با ۱۱۶۰۰-۹۰۰ گره
در دسیمتر مربع) را شامل میشود. معمولاً فرشهای درشتباف ۲۰ و ۲۵ رجی (یعنی
فرشهایی با حدود ۹۰۰ و ۱۴۸۰ گره در دسیمتر مربع) جزء فرشهای پست شمرده
میشوند و تولید آنها در برنامههای آموزشی و یا توسط بافندگان ساده و مبتدی
صورت میگیرد. فرشهای ایلیاتی نیز معمولاً درشتباف و حدود ۳۰ رجی هستند.
فرشهای متوسط خوب، فرشهای ۴۰، ۴۵ و ۵۰ رجی (با داشتن حدود ۵۹۰۰-۳۸۰۰ گره در
دسیمتر
گلیم از کهن ترین زیراندازهای بشر و شاید اولین زیرانداز برای انسانهای بدوی می باشد چون سابقه بافندگی ادوار ماقبل تاریخ تا حدود شش هزار سال قبل از میلاد را نشان می دهد که حاکی از ریسندگی و تبدیل الیاف پشم به نخ است . در ایران نخستین نشانه های وجود پارچه مربوط به چهارهزارسال قبل از میلاد می باشد از حفریات انجام شده در شوش بدست آمده است.
سابقه گلیم نیز به همین دوران مربوط می شود چون حدود شش تا هشت هزار سال قبل از میلاد دامپروری در مصر ،آسیای میانه ،هند،چین واروپا رواج می یابد و پوست گوسفند به عنوان بالاپوش و زیر انداز زیلو مورد استفاده قرار می گرفته است از این دوران چیزی نمی گذرد که انسان پویا و سازنده ریسیدن و بافتن پشم را آغاز می کند.گلیم ابتدا به عنوان نوعی زیراندازو در عین حال بالاپوش بکار می رفته است و با توجه به دارهای گلیم بافی رایج در در میان عشایر و مقایسه آن با دستگاههای بافندگی که هنوز هم در مناطق روستایی مورد استفاده قرار می گیرد به علت پیشرفته تر بودن دستگاههای ساده بافندگی نسبت به گذشته می توان استنباط نمود که شروع گلیم بافی قبل از پیدایش پارچه بافی بوده است و حدس زده می شود که هر دو صنعت از مسند بافی که از طیف طبیعی بوده وپیدایش زودتری داشته مایه گرفته است.گلیم در آغاز به عنوان وسیله ای برای محافظت بدن از سرما بکار گرفته می شده است .و هنوز هم در میان عده ای از قبائل ساکن در افخانستان ،افراد قبیله نوعی گلیم صد در صد پشمی روی دوش می اندازند و در موقع استراحت یا خواب نیز از همان گلیم به عنوان بالاپوش استفاده میشود . با تکامل و رواج تدریجی بافندگی وبافت پارچه های گوناگون گلیم مقام خود را بدست آورد .
گلیم های ابتدایی ساده بدون نقش وبا رنگ خود پشم تهیه می شد ولی به مرور زمان قریحه متنوع انسانها با دیدن رنگهای مختلف پشم ها باعث به وجود آمدن تنوع شکلها در گلیم شد و این خود زمینه ای برای رنگرزی ونقش آفرینی آشکارانه در گلیم قرار گرفت البته هنوز هم در ایلات منطقه قشقایی گلیم هایی با رنگ طبیعی ناشی از رنگ پشم و نشاًت گرفته از طبیعت و فطرت بافنده بافته می شود.کهن ترین قطعه گلیم جهان بقایای گلیمی است که در جزیره آناتولی بدست آمده است و متعلق به شش هزار سال قبل از میلاد می باشد و قدیمی ترین گلیم ایرانی است که آن متعلق به سه هزار سال پیش از میلاد و در منطقه غرب ایران می باشد.گلیم دارای بافت ساده و از نخ های تار وپودی که یک در میان از زیر و روی یکدیگر گذشته تشکیل یافته گویا ایرانیان این بافت را از مردم چین فرا گرفته اند و به سلیقه و میل خود تغییراتی را در آن داده اند
شما عزیزان می توانید با ثبت نام در دوره تابلو فرش و گلیم با گذراندن دوره هر آنچه که دوست دارید را ببافید حتی عکس های عزیزانتان را !! و از آن پس در محیط امن منزل خود کار آفرینی کنید در حالی که بیمه تامین اجتماعی هستید.
